نسبت تصویر (Aspect Ratio)، به نسبت عرض تصویر به ارتفاع آن اشاره دارد. این نسبت را می‌توان با تقسیم عرض و ارتفاع بر مقسوم علیه مشترک این دو عدد محاسبه کرد. برای مثال، فرض کنید ویدیویی ۱۹۲۰ پیکسل عرض و ۱۰۸۰ پیکسل ارتفاع دارد. در این حالت، بزرگترین مقسوم علیه مشترک این دو عدد ۱۲۰ است. بنابراین با تقسیم ۱۹۲۰ بر ۱۲۰ عدد ۱۶ و با تقسیم ۱۰۸۰ بر ۱۲۰ عدد ۹ به دست می‌آید؛ در نتیجه نسبت ابعاد ویدیو ۱۶:۹ خواهد بود.
رایج‌ترین نسبت‌های ابعاد برای ویدیو
۴:۳ (مثال: ۶۴۰x۴۸۰) : این نسبت در گذشته برای تلویزیون‌هایی با کیفیت استاندارد (SD) و فیلم‌های قدیمی رایج بود.
۱۶:۹ (مثال: ۱۹۲۰x۱۰۸۰ یا ۱۰۸۰p) : این رایج‌ترین نسبت ابعاد برای تلویزیون‌های با کیفیت بالا (HD)، مانیتورهای کامپیوتر و همچنین اکثر فیلم‌های امروزی است.
۱:۱ : این نسبت ابعاد مربعی نیز به دلیل محبوبیت شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام که امکان آپلود ویدیوهای مربعی را فراهم می‌کنند، در حال رایج شدن است.
برای ویدیوهای عمودی که با گوشی‌های هوشمند ضبط می‌شوند، اعداد نسبت ابعاد برعکس می‌شود؛ بنابراین، ۱۶:۹ به ۹:۱۶ تبدیل می‌شود.
تاریخچهٔ نسبت ابعاد
در آغاز پیدایش فیلم همه چیز با نسبت ابعاد ۴:۳ فیلمبرداری می‌شد. این نسبت استاندارد فیلم‌های آن زمان بود. با گذشت زمان، فیلم‌سازان شروع به آزمایشِ نسبت‌های ابعاد دیگر، به ویژه نسبت‌های عریض‌تر کردند. این کار به ایجاد تجربهٔ فراگیرتر برای تماشاگران کمک کرد. فیلم‌سازان ابتدا برای اینکه بتوانند فیلم‌ها را عریض‌تر کنند، از لنزهای آنامورفیک استفاده می‌کردند. این لنزها تصاویر ضبط شده را به صورت عمودی تحریف می‌کردند تا بعداً بتوان آن‌ها را کشید و روی پرده‌های عریض به درستی نمایش داد. استفاده از این لنزها هنوز هم رایج است.
چرا نسبت ابعاد مهم است؟
نسبت ابعاد از این جهت مهم است که باعثِ القای احساسات مختلفی در بینندگان می‌شود. حتی یک بینندهٔ غیرحرفه‌ای نیز هنگام دیدن یک نمای عریض سینمایی در مقایسه با یک نمای کوچک‌تر و باریک‌تر تلویزیونی، احساس متفاوتی خواهد داشت. از نسبت ابعاد عریض‌تر می‌توان برای خلق مناظر دراماتیک‌تر استفاده کرد، در حالی که از نماهای باریک‌تر برای ایجاد فضایی معمولی‌تر بهره می‌گیرند. سرویس‌های استریم و میزبانی ویدیو مانند کاویمو معمولاً نسخه‌های مختلفی از ویدیوها با نسبت‌های ابعاد گوناگون ایجاد می‌کنند تا روی دستگاه‌های مختلف به‌خوبی نمایش داده شوند.